Prawdy i mity o TSR
Wokół podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach narosło w Polsce wiele mitów. Część z nich pomimo dynamicznego rozwoju tego podejścia nadal jest rozpowszechniana. Poniżej odpowiadamy na najczęściej spotykane stereotypowe opinie.
TSR to nie terapia tylko coaching albo interwencja kryzysowa
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach to m.in. jedno ze współczesnych podejść psychoterapeutycznych, które określane są mianem podejść postmodernistycznych. Początkowo była stosowana w terapii rodzinnej i małżeńskiej. Później zaczęto ją wykorzystywać również w psychoterapii indywidualnej z klientami doświadczającymi różnorodnych trudności (swego czasu zwłaszcza w obszarze terapii uzależnień). Uniwersalność tego modelu sprawiła, że znalazł on swoje zastosowanie również w innych obszarach pracy z ludźmi takich jak: praca socjalna, wychowanie, edukacja, coaching oraz interwencja kryzysowa i z upływem czasu zaczął stawać się coraz bardziej popularny.
TSR nie jest zbadanym podejściem
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach rozwija się na świecie od lat 70 XX wieku. W Polsce podejście to zaczęło rozwijać się w latach 90. Badania, które trwają od wczesnych lat 80 potwierdzają, że podejście to jest tak samo skuteczne jak inne zbadane podejścia terapeutyczne. Jego zastosowanie sprawdzono w przypadku większości problemów behawioralnych, emocjonalnych i psychologicznych. Więcej o badaniach na temat TSR/PSR można znaleźć w zakładce “skuteczność TSR – badania”, na naszej stronie internetowej.
TSR jest nieskuteczny przy “prawdziwych”/głębszych problemach
Terapia w nurcie TSR zdecydowanie różni się od innych, bardziej tradycyjnych modeli. W podejściu tym kładzie się bardzo duży nacisk na podążanie za klientem, koncentrowanie się na jego perspektywie oraz tworzenie nowej, preferowanej wizji rzeczywistości. W podejściu tym odchodzi się od zainteresowania diagnozą w rozumieniu psychopatologicznym, ponieważ to nie diagnoza wyznacza kierunek pracy. Terapeuta nie traktuje problemów klienta w kategoriach ich „głębokości”. Pojęcie to wywodzi się z języka psychoanalitycznego i psychodynamicznego. W podejściu skoncentrowanym na rozwiązaniach terapeuta uznaje rzeczywistość klienta za pole obowiązujące, na którym toczy się proces zmiany, zachowując przy tym uważność na to, jakich zmian klient pragnie doświadczyć w swoim życiu. Proces terapeutyczny nie polega zatem na rozwiązywaniu problemów tylko “budowaniu rozwiązań” (solving problems vs building solutions), a te dla każdego klienta mogą być inne, niezależnie od postawionej diagnozy. Odnosząc się do nomenklatury opartej o psychopatologię, można zdecydowanie powiedzieć, że TSR ma zastosowanie w psychiatrii, fobiach, traumach, nadużywaniu substancji psychoaktywnych, depresji, tzw. zaburzeniach odżywiania oraz innych zaburzeniach psychicznych, które w tradycyjnej normatywności terapeutycznej, uznawane są jako problemy “prawdziwe” i „głębokie”.
Terapeutą TSR można zostać po weekendowym szkoleniu
Aby zostać terapeutą TSR należy podobnie jak w przypadku innych podejść terapeutycznych spełnić pewne kryteria, które określane są przez poszczególne organizacje certyfikujące. Proces ten trwa co najmniej kilka lat i wiąże się z ciągłym rozwojem (zajęcia teoretyczno-warsztatowe, superwizje, własna praca rozwojowa, praktyka zawodowa itd.). W Polsce nad standardami rozwoju tego nurtu czuwa kilka organizacji. Sekcja Podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach Polskiego Towarzystwa Psychologicznego współpracuje z dwiema z nich tj. Centrum Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (CTSR) i Polskim Stowarzyszeniem Terapeutów Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (PSTTSR).
TSR to zbiór technik i narzędzi pozbieranych z różnych podejść terapeutycznych
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach jest oparta przede wszystkim na postmodernistycznej filozofii myślenia o świecie, człowieku i procesie zmian, która obok różnego rodzaju technik stanowi fundament tego podejścia. Nurt ten wyrastał z terapii systemowej. Jego twórcy opierali się również na ideach i stylu pracy Miltona Ericksona. Jest to jedno z niewielu podejść w psychoterapii, które powstawało na bazie praktyki, a nie wcześniej wymyślonej teorii. TSR zrodził się przede wszystkim w wyniku krytyki tradycyjnych form terapii, które koncentrowały się na przyczynach i źródłach ludzkich problemów. W obszarze technik, Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach bazuje przede wszystkim na narzędziach typowych dla tej metody (skalowanie, pytanie o cud, technika wyjątków itd.), tworzonych i modyfikowanych przez ostatnie kilkadziesiąt lat przez praktyków TSR na całym świecie. W modelu tym, podobnie jak w innych (jeśli chodzi o techniki), czerpie się inspiracje również z innych podejść. Steve de Shazer – jeden z twórców tego podejścia mawiał, że to klient wraz z terapeutą tworzą w procesie terapii instrumenty i techniki, potrzebne do tego procesu.
*Jeśli spotkałaś_eś się z podobnymi, stereotypowymi i nieprawdziwymi informacjami na temat TSR/PSR, powiadom nas o tym, pisząc na adres Sekcji PSRPTP: sekcjapsr@gmail.com